Sau hàng chục năm, dù được bao bọc trong chính sách bảo hộ thuế quan, hạn ngạch…, nhưng đến nay, ngành đường v...
Vẫn ỷ lại bảo hộ!
Tại hội nghị ngành đường được tổ chức tại TP.HCM hồi đầu tháng 6, dù không công bố chính thức nhưng thông tin về đường lậu, giá rẻ được cập nhật chi tiết trong báo cáo, và vẫn cách thể hiện cũ: các doanh nghiệp phản ứng gay gắt với loại đường này.
Theo hiệp hội Mía đường Việt Nam (VSSA), giá đường lậu nhập khẩu từ Thái Lan đang dao động ở mức 10.100 – 10.700 đồng/kg ở các cửa khẩu như Lao Bảo, Đồng Hà, biên giới Tây Nam. So với giá đường (đường tinh luyện) bán buôn nội địa trung bình từ 13.500 – 14.700 đồng/kg, rõ ràng đường nhập lậu đang rẻ hơn, gây bất lợi cho các nhà máy đường trong nước.
Từ nhiều năm nay, theo giám đốc một nhà máy đường ở miền Trung, “căn bệnh” đường lậu được các doanh nghiệp lặp đi lặp lại, nhưng vẫn không thuyên giảm. Trung bình mỗi năm, lượng đường lậu nhập tại thị trường nội địa có khi lên đến 1/3 sản lượng sản xuất trong nước, tương đương 300.000 – 400.000 tấn.
Đường lậu chủ yếu có xuất xứ Thái Lan, không chỉ có giá rẻ hơn, mà cách thức mua bán lẫn khả năng cung cấp số lượng lớn cũng tốt hơn các nhà máy nội địa. Điều này dẫn tới, một doanh nghiệp chuyên sản xuất sữa, nước giải khát và bánh kẹo cần hàng trăm ngàn tấn đường mỗi năm, đã tìm cách tiếp cận đường lậu (!?).
Cách nay vài năm, Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) đã áp dụng mô hình trồng mía công nghệ cao tại Lào. Theo tính toán, giá thành sản xuất đường thô lẫn tinh luyện của HAGL tương đương Thái Lan nhờ quy mô, áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt và thu hồi thêm nhiều sản phẩm sau đường để nuôi bò, trồng cao su, bắp… HAGL từng đề nghị được nhập đường thô vào Việt Nam tinh luyện để bán, nhưng các doanh nghiệp thuộc VSSA phản đối quyết liệt.
Ông Đỗ Thành Liêm – Tổng giám đốc Công ty Đường Việt Nam (Vietsugar) thừa nhận, sở dĩ đường lậu có đất sống là do có sự chênh lệch giá quá cao với đường nội. Hàng chục năm qua, dù được bảo hộ khá kỹ bằng hàng rào thuế và hạn ngạch, nhưng các nhà máy đường không biết tận dụng cơ hội để nâng cao tính cạnh tranh, nên giá thành sản xuất cao hơn các nước. Buộc họ phải bán giá cao mới có lời.
Theo Tin Tây Nguyên