Gói hỗ trợ cho vay mua nhà 30.000 tỉ đến nay đã đi gần hết chặng đường ba năm. Từ lúc ra đời cho tới khi hết hạn giải ngân đều gặp khá nhiều trở ngại. Tuy vậy, nhiều chuyên gia vẫn cho rằng, nên có thêm nhiều gói 30.000 tỉ khác.
Trong buổi hội thảo “Hậu gói 30.000 tỉ và dòng tiền cho bất động sản” tổ chức hôm qua, 24-3, các chuyên gia đã bàn về những tác động của gói 30.000 tỉ và cái kết “có hậu” của nó.
Cần thêm căn hộ cho thuê
TS Nguyễn Trí Hiếu, một chuyên gia tài chính ngân hàng, cho rằng hiện cần rất nhiều gói 30.000 tỉ nữa để hỗ trợ người thu nhập thấp. Tuy nhiên, trước tiên, phải có kế hoạch cung cấp nhà ở cho toàn dân, từ đó xác định phân khúc nào có thể dành cho người có khả năng vay mua nhà. Đối với người nghèo, thu nhập thấp, nên cung cấp nhà cho thuê, còn đối tượng có thể mua nhà thì thu nhập trung bình ít nhất cũng phải từ 10-15 triệu đồng để có thể trả góp và trả lãi. Từ đó xây dựng chính sách về lãi suất với lãi suất ưu đãi và thời gian cho vay dài.
“Hiện GDP đầu người của nước ta đạt khoảng 2.300 đô la Mỹ/năm, người thu nhập khoảng 4 triệu/tháng rất khó có thể mua được nhà ở theo quy định đối với nhà ở xã hội và nhà ở thương mại. Quy định về lãi suất nên từ 4-5%/năm và thời gian trả nợ từ 20-30 năm”, ông Hiếu nói.
Đồng tình với ý kiến trên, một chuyên gia khác cho rằng, gói 30.000 tỉ hiện nay mới chỉ giúp được người có thu nhập trung bình khá mua được nhà, còn người nghèo – vốn có nhu cầu nhà ở cao - lại không thể tiếp cận được gói này. Nếu có thêm một gói hỗ trợ khác, thì gói này nên có căn hộ giá thấp hơn, để người nghèo có thể mua được. Còn không, nên tập trung làm căn hộ cho thuê.
Gói 30.000 tỉ ra đời với ba mục đích chính, là giúp người thu nhập thấp có điều kiện mua nhà để ở, giúp phục hồi thị trường bất động sản (BĐS) và xử lý nợ xấu phần nhiều có liên quan đến BĐS. Đã sắp hết hạn giải ngân, nhưng theo ý kiến nhiều chuyên gia, gói này đã không đáp ứng được hiệu quả như kỳ vọng.
Nói về hiệu quả của gói 30.000 tỉ, ông Nguyễn Trí Hiếu cho rằng gói này đã phần nào đạt được mục đích an sinh xã hội là giúp người thu nhập thấp có nhà để ở. Tuy nhiên, gói này mới chỉ thực sự giúp những người có thu nhập trung bình mua nhà chứ không phải người thu nhập thấp.
Ông Hiếu cũng cho rằng, thị trường BĐS đã phục hồi nhưng từ chính năng lực của nó chứ không phải nhờ gói 30.000 tỉ. Theo ông Hiếu, tổng tín dụng cho thị trường bất động sản hiện nay là khoảng 300.000 tỉ, gói 30.000 tỷ chỉ chiếm khoảng 10% tổng dư nợ BĐS toàn quốc. Như vậy, gói này không phải là động lực hay đóng góp mạnh mẽ vào sự phục hồi của thị trường BĐS.
Về vấn đề xử lý nợ xấu, theo ông Hiếu, nếu BĐS tồn kho là nguyên nhân của nợ xấu thì BĐS thuộc đối tượng của gói 30.000 tỉ lại không có tồn kho để xử lý. Hiện tồn kho BĐS nằm chủ yếu ở phân đoạn cao cấp, chứ không thuộc nhà ở xã hội và nhà ở thương mại.
Kéo dài giải ngân là hợp lý
Đến nay, gói 30.000 tỉ đã giải ngân được 21.321 tỉ đồng, trong khi các ngân hàng đã cam kết cho vay 30.122 tỉ đồng. Theo ý kiến các chuyên gia, động thái đề xuất giải ngân hết gói 30.000 tỉ của NHNN là tích cực, hợp tình hợp lý.
Trong nhiều kịch bản có thể xảy ra với gói 30.000 tỉ thì phương án gia hạn thời hạn giải ngân cho hết gói 30.000 tỉ đồng NHNN đưa ra là trọn vẹn. Nếu để doanh nghiệp và người dân bắt tay nhau để tăng tốc giải ngân cho kịp thời hạn thì người dân sẽ phải chịu phần rủi ro nếu dự án bị chậm tiến độ hoặc ngưng triển khai. Còn trong trường hợp doanh nghiệp hỗ trợ người dân bù lãi suất thì khi doanh nghiệp không đủ sức hỗ trợ nữa, người mua nhà lại tiếp tục lao đao.
Tuy nhiên, ông Lê Hữu Nghĩa, Giám đốc công ty Lê Thành, cho rằng chỉ nên kéo dài thời gian giải ngân nếu việc này thực sự mang lại hiệu quả. Ông Nghĩa cho biết hiện nay khi người mua đang tìm cách giải ngân trước thời hạn thì chủ đầu tư ôm đồm nhiều dự án, và tiến độ có thể không được đảm bảo. Hơn nữa, nhiều chủ đầu tư đã lách luật để được hưởng lợi từ gói này.
“Nhà ở thương mại trong gói hỗ trợ hiện nay giá 1,05 tỉ đồng nhưng trên thị trường vẫn có những chủ đầu tư bán căn hộ 1,5 tỉ đồng và họ tư vấn cho khách hàng tách một căn hộ ra làm hai hợp đồng, tức là lách luật để được vay”, ông Nghĩa cho hay.
Nguồn: Thời Báo Kinh Tế Sài Gòn Online