Doanh nghiệp, doanh nhân bước vào đường đua mới

Chia sẻ với chúng tôi một sáng cuối tháng 9, ông Thành không giấu niềm vui: "Tôi thật sự cảm ơn vì Nghị quyết 68-NQ/TW vừa mang tính chiến lược nhưng cũng vừa động viên, cổ vũ cho các thành phần kinh tế tư nhân như chúng tôi cố gắng hơn nữa, để cùng với những thành phần kinh tế khác đóng góp cho sự phát triển chung. Tôi cho rằng đây là quyết sách kịp thời và đúng lúc để thúc đẩy kinh tế tư nhân phát huy tối đa nội lực".

2 vợ chồng ông Đặng Văn Thành là 2 doanh nhân nổi tiếng trên thị trường

Theo ông Thành, từ những năm 1986 đến nay, đội ngũ doanh nhân đã tham gia vào sự đổi mới, vận hành nền kinh tế thị trường. Trải qua 4 thập kỷ, đất nước và thế giới đã thay đổi, cần một động lực mới để bứt phá. Trong bối cảnh đó, Nghị quyết 68-NQ/TW đã thổi luồng sinh khí mới, thúc đẩy kịp thời để đất nước bước vào công cuộc đổi mới lần 2. Ông cho biết, Chính phủ tặng quà nhân dân vào dịp kỷ niệm Quốc khánh đất nước mới đây hết sức ý nghĩa. "Trong những giai đoạn khó khăn, cũng như thời điểm trước và sau đại dịch Covid-19, Việt Nam triển khai nhiều biện pháp như giảm thuế, giảm tiền sử dụng đất, giãn nợ, giảm lãi suất, không chuyển nợ quá hạn… Tất cả những chính sách này đều để củng cố nguồn cung. Nhưng quà tặng 100.000 đồng là Chính phủ quan tâm đến cầu. Trên thế giới cũng đã có nhiều nước lựa chọn chương trình hỗ trợ tiền mặt cho người dân để kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh. Các chương trình thúc đẩy cầu trên thị trường là tín hiệu rất tốt bởi khi cung - cầu thị trường gặp nhau sẽ thúc đẩy kinh tế tăng trưởng, củng cố nền tảng nội tại của quốc gia. Quốc gia nào cũng vậy, cung cầu nội tại càng mạnh thì "nền móng" càng vững. Và mạnh thì mới "đem chuông đi đánh xứ người" được. Vì vậy, để đạt được mục tiêu tăng trưởng như Nghị quyết đề ra thì nội tại phải được củng cố vững chắc, tạo điều kiện cho doanh nhân phát huy hết năng lực phát triển thị trường trong nước, từ đó vươn ra thế giới", ông Thành phân tích.

Ông Thành kể, ông đã từng đề xuất giảm một phần thuế thu nhập cá nhân bằng voucher có hạn kỳ để tuần hoàn kinh tế. Những phiếu voucher này tập trung cân đối được các mặt hàng cần kích cầu và nhu cầu thực tế của người dân. Làm như vậy hàng hóa, dịch vụ được lưu thông, nhà nước thu được ngân sách, hệ sinh thái logistics và các dịch vụ đi kèm được phát triển. Nghị quyết 68-NQ/TW được ban hành trong bối cảnh Việt Nam định hướng chiến lược phát triển đến năm 2030, tạo tiền đề cho kỷ nguyên mới. Với tinh thần đổi mới, với các chính sách mang tính cách mạng như vậy thì các doanh nghiệp chúng tôi thực sự xem đây là cơ hội tốt để xây dựng lại chiến lược phát triển của mình phù hợp với sự hỗ trợ của nhà nước. "Doanh nghiệp, doanh nhân bước vào đường đua mới!", ông Đặng Văn Thành nhấn mạnh.

Từ năm 1986 đến nay, có nhiều nghị quyết đề cập đến kinh tế tư nhân nhưng chỉ đến Nghị quyết 68-NQ/TW mới khẳng định "Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia". Ông đánh giá thế nào về sự thay đổi này?

Ông Đặng Văn Thành: Đúng là như vậy. Từ trước đến nay, Đảng và Nhà nước luôn dành sự quan tâm và tạo điều kiện tốt nhất cho cộng đồng kinh tế tư nhân. Trước đây có nhiều chính sách thúc đẩy kinh tế tư nhân nhưng phải đến Nghị quyết 68-NQ/TW mới định hướng phát triển kinh tế tư nhân thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế tự chủ bền vững. Như vừa nói, đây là nguồn động viên rất lớn cho đội ngũ doanh nhân như chúng tôi. Nghị quyết 68-NQ/TW là một quyết sách tinh tế, thể hiện tầm nhìn chiến lược khi được ban hành vào thời điểm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân trong bối cảnh kinh tế toàn cầu không ngừng biến động và yêu cầu phát triển nhanh, bền vững.

Sau Nghị quyết 68-NQ/TW còn nhiều nghị quyết khác cũng mở nhiều nút thắt cho doanh nghiệp tư nhân, tiệm cận với xu thế hội nhập của nền kinh tế thế giới. Các chính sách triển khai đi vào cuộc sống nhanh hơn, chẳng hạn như miễn, hỗ trợ học phí; hướng đến miễn viện phí cho toàn dân vào những năm tới. Rõ ràng Nghị quyết 68-NQ/TW là động lực, chiến lược của chiến lược!

Lăn lộn trên thương trường suốt mấy thập kỷ, ông Thành hiểu hơn ai hết sức đột phá của Nghị quyết 68 với cộng đồng doanh nghiệp

Từ trước đến nay, doanh nghiệp đều có chung nỗi lo tiềm ẩn về các vấn đề pháp lý khi đưa ra các quyết định kinh doanh. Đặc biệt, trong bối cảnh pháp luật thay đổi nhanh chóng, việc vận dụng đôi khi chưa thống nhất giữa các cơ quan thực thi pháp luật. Việc hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự đã từng gây ra tâm lý lo ngại, thậm chí làm triệt tiêu tinh thần khởi nghiệp, sáng tạo và sự năng động của khu vực tư nhân. Lần đầu tiên, Nghị quyết 68-NQ/TW đề cập trực tiếp vấn đề này với quan điểm: Trường hợp thực tiễn áp dụng pháp luật có thể dẫn đến xử lý hình sự hoặc không xử lý hình sự thì kiên quyết không áp dụng xử lý hình sự. Trường hợp đến mức xử lý hình sự thì ưu tiên các biện pháp khắc phục hậu quả kinh tế trước và là căn cứ quan trọng để xem xét các biện pháp xử lý tiếp theo. Theo ông, như vậy đã đủ cho các doanh nghiệp an tâm hay chưa?

Hình sự hóa là vấn đề khá nhạy cảm. Cuộc đời doanh nhân bất cứ ai cũng không bao giờ muốn "vấp" phải chuyện này. Vì thế, tôi thực sự ấn tượng khi Nghị quyết 68-NQ/TW đề cập đến vấn đề này một cách rõ ràng như vậy.

Nhưng để giảm thiểu hình sự hóa mối quan hệ kinh tế thì các quy định cần chi tiết hơn, minh bạch hơn cho hoạt động kinh doanh để không dẫn đến những vi phạm. Đồng thời luật Phá sản phải được quan tâm đúng mức. Doanh nghiệp, doanh nhân khi ra thương trường nếu thất bại thì có thể thực hiện các thủ tục phá sản để đảm bảo quyền lợi cho các bên liên quan, không xem họ là lừa đảo. Luật Phá sản cũng phải theo hướng kinh tế thị trường. Ví dụ, doanh nghiệp đi vay tiền ngân hàng, ngân hàng thực hiện thẩm định phương án vay, tài sản vay và sau đó quyết định cho vay. Trong trường hợp ngân hàng cho vay thì không thể nói doanh nghiệp đi lừa ngân hàng được. Ở đây, ngân hàng cho vay thì cũng phải chịu rủi ro.

Kinh tế thị trường chào đón tất cả mọi người nhưng không nhún nhường bất cứ ai. Nếu doanh nghiệp quản trị, điều hành, kiểm soát không tốt thì sẽ đi đến phá sản. Đó là quy luật đào thải, cạnh tranh hết sức bình thường! Nếu luật này cùng với sự thay đổi của những quy định ở luật khác đi vào cuộc sống thì tôi tin rằng giảm thiểu tối đa hình sự hóa mối quan hệ kinh tế. Các quốc gia trên thế giới, việc phá sản của một doanh nghiệp là bình thường. Khi doanh nghiệp kinh doanh thất bại xử lý theo luật Phá sản, sau đó họ có thể khởi nghiệp trở lại.

Việt Nam đang xây dựng nền kinh tế tự lực - tự cường. Theo ông, các doanh nghiệp tư nhân đóng góp thế nào vào chủ trương này?

Tự lực - tự cường là một ý chí, ở những doanh nhân thành công dường như có sẵn điều này. Một nền kinh tế tận dụng, khơi dậy được ý chí tự lực của giới doanh nhân sẽ phát triển bền vững. Khi nói đến tự lực, đó là vấn đề về nội tại, giống cơ thể con người mạnh khỏe thì mới có thể đi giúp được người khác. Ở đây, doanh nghiệp, doanh nhân phải hiểu được vấn đề của thị trường nội địa, phải tìm hiểu 100 triệu dân đang cần gì? Chúng ta có đầy đủ nguồn tài nguyên thiên nhiên, lợi thế về vị trí địa lý... Nếu vận hành được tốt thị trường này thì lúc đó hàng hóa Việt Nam sẽ xuất nhiều nhập ít. Doanh nghiệp phải tạo ra giá trị gia tăng cho xã hội, đáp ứng được nhu cầu của thị trường trong nước thay vì chỉ đi nhập hàng về tiêu thụ. Điều này không chỉ là chuyện riêng của mỗi doanh nghiệp mà nó liên quan đến vấn đề kinh tế, liên quan đến nhập siêu - xuất siêu, liên quan đến ngoại hối. Một nước nhập siêu nhiều thì mất ngoại tệ, xuất siêu thì mang nguồn ngoại tệ về, thặng dư ngoại tệ.

Vì thế, không chỉ tạo ra sản phẩm, cung ứng đầy đủ cho thị trường trong nước mà doanh nghiệp, doanh nhân còn phải tạo giá trị gia tăng cho khách hàng qua mẫu mã, chất lượng, giá thành. Nếu "cân" được thị trường trong nước thì lúc này mới đem ra được thị trường nước ngoài.

Với những chiến lược đang triển khai, sự kỳ vọng của ông về nền kinh tế 5 - 10 năm nữa như thế nào?

Việt Nam sẽ "hóa rồng" khi triển khai đầy đủ các chiến lược mà các nghị quyết đề ra. Tôi cho rằng điều kiện của Việt Nam hiện nay rất tốt. Nói đơn giản hay an ủi thì mình có lợi thế của "người đi sau". Bên cạnh đó, việc phát triển hạ tầng cao tốc, đường sá sẽ thúc đẩy đầu tư công, từ đó kéo nền kinh tế tăng trưởng. Và nhờ đó, mục tiêu tăng trưởng GDP hai con số trong những năm tiếp theo hoàn toàn khả thi. Đến năm 2050, tôi tin Việt Nam sẽ phát triển thịnh vượng.

Gần nửa thế kỷ trên thương trường, tôi nghiệm ra 100 doanh nghiệp thành lập thì 10 - 15 năm sau sẽ còn khoảng 5 - 10 doanh nghiệp. Sự đào thải của thị trường khốc liệt lắm, nhưng đào thải để tiến bộ, để phát triển. Tôi luôn thường hay chia sẻ với các doanh nhân trẻ: "Một nền kinh tế không có cạnh tranh thì không có phát triển. Một tổ chức không có thi đua thì không tiến bộ". Sắp tới, sẽ có làn sóng thành lập doanh nghiệp mới, các startup cùng với những hình thái kinh doanh mới, huy động mới, ứng dụng công nghệ trong hoạt động kinh doanh... Trước đây, chúng tôi mất 5 - 10 năm xây dựng, vài chục năm để phát triển thì với kỷ nguyên mới, các doanh nghiệp tận dụng được nhiều lợi thế sẽ tăng tốc nhanh hơn. Nhờ đó, đóng góp vào tăng trưởng kinh tế nhiều hơn, mạnh hơn.

Xin cảm ơn ông!

Theo Báo Thanh Niên